Zgaś ryzyko

Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej w Kępnie przy wsparciu Starostwa Powiatowego w Kępnie realizuje program pod nazwą „Zgaś Ryzyko”.

Program ten ma na celu ograniczenie liczby ofiar pożarów.

Warto nadmienić, że w ostatnim dziesięcioleciu średnio rocznie w Polsce wybucha ok. 160 tys. pożarów, w wyniku których śmierć ponosi ponad 550 osób, a kolejnych kilka tysięcy doznaje uszczerbku na zdrowiu. Jeżeli dodać do tego 300-400 zgonów rocznie w wyniku zatruć tlenkiem węgla, to wyłania się sytuacja wymagająca podjęcie zdecydowanych działań w celu ograniczenia tych groźnych zdarzeń.

Paradoksalnie, najwięcej – bo ponad  80% wszystkich przypadków śmiertelnych – ma miejsce w obiektach mieszkalnych, czyli w miejscach, gdzie co do zasady czujemy się najbezpieczniej. Ponadto najwięcej ofiar pożarów ginie przed przybyciem straży pożarnej.  Zmniejszenie tego tragicznego żniwa stanowi bardzo trudne wyzwanie, gdyż budynki mieszkalne pozostają praktycznie poza nadzorem administracyjno-kontrolnym służb publicznych.

Tragedię tej sytuacji potęguje świadomość, że większości ofiar tych pożarów oraz zatruć tlenkiem węgla można by zapobiec. Jak pokazują doświadczenia większości wysokorozwiniętych państw, po osiągnięciu określonego poziomu rozwoju technologicznego, dalsze inwestowanie w rozwój potencjału interwencyjnego, choć konieczne, nie skutkuje już proporcjonalnym spadkiem liczby pożarów oraz ich ofiar. Doświadczenia te potwierdzają jednocześnie, że obniżenie liczby ofiar pożarów oraz zatruć tlenkiem węgla, choć niezwykle trudne, jest jednak możliwe. Osiągniecie sukcesu na tym polu wymaga jednak intensywnych i skoordynowanych działań wielu instytucji publicznych (nie tylko straży pożarnej).

Pożary oraz zatrucia tlenkiem węgla, obok naturalnych klęsk żywiołowych, stanowią największe zagrożenie dla życia i zdrowia ludzi przebywających w budynkach. Są także przyczyną ogromnych strat materialnych. Dlatego też istnieje potrzeba nadania bezpieczeństwu pożarowemu w Polsce, wzorem innych wysokorozwiniętych państw, najwyższej rangi społecznej oraz spowodowania, aby stało się ono przedmiotem powszechnej troski.

Dostrzegając te problemy, Komendant Główny PSP, zainicjował opracowanie i podjął się koordynacji dziesięcioletniego programu, ukierunkowanego na ograniczenie liczby ofiar pożarów oraz zatruć tlenkiem węgla w Polsce, któremu nadano nazwę „Zgaś ryzyko”.

Minimalizując zagrożenie wybuchu pożaru należy również odpowiedzieć sobie na poniższe pytania:

Zagrożenia jakie stwarza pożar?

• co roku w Polsce wybucha ponad 150 tys. pożarów,
• ginie w nich ponad 500 osób,
• blisko 4 tys. doznaje uszczerbku na zdrowiu (zatrucia, oparzenia, urazy),
• największe zagrożenie podczas pożaru stwarza dym i toksyczne produkty spalania (przyczyna ok 80% zgonów),
• paradoksalnie, najwięcej – bo ponad  80% wszystkich przypadków śmiertelnych – ma miejsce w obiektach mieszkalnych, czyli w miejscach, gdzie co do zasady czujemy się najbezpieczniej,
• najwięcej ofiar pożarów ginie przed przybyciem straży pożarnej (nie dlatego że straż pożarna późno dojeżdża, tylko dlatego że jest zbyt późno powiadamiana),
• najbardziej tragiczne pożary występują w godzinach nocnych.

Jak można wykryć pożar?

• uzyskanie wczesnego ostrzeżenia o pożarze w miejscu zamieszkania jest warunkiem koniecznym podjęcia skutecznych działań umożliwiających zgaszenie pożaru, a przede wszystkim bezpiecznej ewakuacji i szybkiego powiadomienia straży pożarnej,
• w ciągu dnia istnieje pewna szansa na wczesne zauważenie pożaru (dymu i jego zapachu), co i tak nie gwarantuje możliwości bezpiecznej ewakuacji,
• w czasie snu zauważenie pożaru jest praktycznie niemożliwe.

Warto nadmienić, że istnieją niedrogie, sprawdzone i skuteczne urządzenia do wykrywania pożarów – zwane czujkami dymu.

• czujki dymu ratują życie – wykrywają szybko rozprzestrzeniający się toksyczny dym we wczesnej fazie rozwoju pożaru (jeszcze przed pojawieniem się płomieni i wysokiej temperatury) i alarmują o tym zdarzeniu mieszkańców - emitując głośny sygnał dźwiękowy,
• najlepszym sposobem zapewnienia wczesnego powiadomienia o pożarze jest montaż w mieszkaniu minimum jednej, a najlepiej kilku czujek dymu,
• sprawna czujka dymu zwiększa o 50% szanse przeżycia pożaru.

Jakie są grupy najwyższego ryzyka?

Pożary stanowią bardzo poważne zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi (przede wszystkim) osób przebywających w budynkach. Jednak pewne grupy osób są zdecydowanie dużo bardziej narażone na utratę zdrowia i życia w czasie pożaru.

Zaliczyć do nich należy:

• dzieci w wieku poniżej 10 lat,
• palacze tytoniu,
• osoby nadużywające alkoholu,
• osoby niepełnosprawne,
• osoby mieszkające samotnie,
• osoby w wieku powyżej 55 lat.

Istotnym zagrożeniem dla życia jest tlenek węgla – czad. Tlenek węgla jest śmiertelną trucizną dla organizmu człowieka. Jest bezbarwnym i bezwonnym silnie trującym gazem. Dostaje się do organizmu przez układ oddechowy, a następnie jest wchłaniany do krwiobiegu. Uniemożliwia prawidłowe rozprowadzenie tlenu we krwi i powoduje uszkodzenie mózgu oraz innych narządów.

Jak się bronić przed zaczadzeniem?

Pamiętaj, aby:

• dokonywać okresowych przeglądów instalacji wentylacyjnej i przewodów kominowych oraz ich czyszczenia:

• gdy używasz węgla i drewna należy to robić nie rzadziej, niż raz na 3 miesiące,
• gdy używasz gazu ziemnego czy oleju opałowego – nie rzadziej, niż raz na 6 miesięcy,
• zarządca budynku lub właściciel ma obowiązek m.in. przeglądu instalacji wentylacyjnej nie rzadziej niż raz w roku,

• uchylić okno w mieszkaniu, gdy korzystasz z jakiegokolwiek źródła ognia (pieca gazowego z otwartą komorą spalania, kuchenki gazowej lub węglowej),
• nie zasłaniać kratek wentylacyjnych i otworów nawiewnych,
• przy instalacji urządzeń i systemów grzewczych korzystać z usług wykwalifikowanej osoby,
• użytkować sprawne technicznie urządzenia, w których odbywa się proces spalania;
• zgodnie z instrukcją producenta kontrolować stan techniczny urządzeń grzewczych,
• w przypadku wymiany okien na nowe, sprawdzić poprawność działania wentylacji,
• często wietrzyć pomieszczenie, w którym odbywa się proces spalania (kuchnie, łazienki wyposażone w termy gazowe),
• zainstalować czujki tlenku węgla,
• nie zostawiać samochodu w garażu z włączonym silnikiem, nawet jeżeli drzwi do garażu pozostają otwarte.

Jakie są objawy zatrucia tlenkiem węgla?

• lekkie zatrucie - lekki ból, mdłości, wymioty, ogólne zmęczenie i osłabienie,
• średnie zatrucie - nasilający się ból głowy, senność, zaburzenia świadomości i równowagi, trudności z oddychaniem, oddech przyśpieszony, zaburzenia rytmu serca,
• ciężkie zatrucie - drgawki, utrata przytomności.

Warto podkreślić, że wdychanie powietrza ze stężeniem zaledwie 0,16% objętościowego CO, powoduje zgon po dwóch godzinach.

Pierwsza pomoc – czyli jak postępować w przypadku zaczadzenia?

• należy natychmiast zapewnić dopływ świeżego, czystego powietrza,
• jak najszybciej wynieść osobę poszkodowaną w bezpieczne miejsce, na świeże powietrze,
• rozluźnić poszkodowanemu ubranie – rozpiąć pasek, guziki, ale nie rozbierać go, gdyż  można doprowadzić w ten sposób do jego przemarznięcia,
• wezwać służby ratownicze:

• pogotowie ratunkowe – 999,
• straż pożarna – 998,
• CPR – 112.

Jeśli po wyniesieniu na świeże powietrze zaczadzony nie oddycha, należy niezwłocznie przystąpić do wykonania sztucznego oddychania i masażu serca.

Szczegółowe informacje o programie „Zgaś Ryzyko” dostępne są pod adresem: http://zgasryzyko.pl/

W przypadku pytań lub wątpliwości zachęcamy do kontaktu z Komendą Powiatową Państwowej Straży Pożarnej pod adresem: ul. Broniewskiego 12, 63 – 600 Kępno, tel: 62 332 43 20, fax: 623324338, www.straz.kepno.com.pl