Informacje ogólne

Powiat Kępiński jest najdalej wysuniętym na południe regionem Wielkopolski

Graniczy z trzema województwami: dolnośląskim, opolskim i łódzkim. Należy do powiatów średniej wielkości, a jego powierzchnia wynosi 608,27 km². Obszar ten zamieszkuje 56 392 osoby.

W skład powiatu wchodzi 7 gmin:

Jedynym miastem powiatu jest Kępno, w którym mieszka ok. 15 500 osób. Przez tę swoistą stolicę, przebiegają ważne szlaki komunikacyjne: Wrocław - Warszawa oraz Katowice - Poznań. Najbliższym większym ośrodkiem miejskim jest Ostrów Wlkp. (ok. 50 km), Kalisz oraz Wrocław (ok. 80 km). Odległość od Poznania - stolicy województwa wielkopolskiego - wynosi ok. 180 km.

Ludność powiatu kępińskiego wg Banku Danych Regionalnych GUS z 31 grudnia 2015 roku liczyła ogółem 56 392 mieszkańców. Najwięcej mieszkańców powiatu zamieszkuje miasto i gminę Kępno (44%), następnie gminę Baranów – 14% i gminę Bralin – 10%. Pod względem powierzchni zajmowanej przez gminę na pierwszym miejscu znajduje się również miasto i gmina Kępno, później Rychtal i Bralin.

Pod względem geomorfologicznym powiat kępiński położony jest w obrębie Wysoczyzny Wieruszowskiej o rzeźbie terenu mało urozmaiconej oraz w części północno - zachodniej w obrębie Wzgórz Ostrzeszowskich, wznosząc się tu na wysokość około 200 m n.p.m. Najwyższe wzniesienie na terenie powiatu osiąga 242 m n.p.m. (gmina Bralin). Z kolei punkt najniższy (160 m n.p.m) zlokalizowany jest w Mechnicach (gmina Kępno).

Powiat kępiński w całości leży w obrębie dorzecza Odry: przede wszystkim w obrębie zlewni Niesobu, uchodzącego do Prosny oraz w części południowo - wschodniej w obrębie zlewni Czarnej Widawy - dopływu Widawy. Główne cieki powiatu to: Niesób z dopływami - Potokiem Czermińskim, Dopływem spod Parzynowa i Świbską Strugą, Czarna Widawa oraz Pomianka. Na trenie powiatu występują licznie rowy melioracyjne. Brak jest jednak jezior i większych zbiorników wodnych.

Powiat Kępiński położony jest na styku kilku krain geograficznych

Wyróżnia się on wyjątkowym bogactwem szaty roślinnej. Ponadto na terenie powiatu występują obszary prawnie chronione oraz wyróżniające się krajobrazowo strefy o zróżnicowanych ekosystemach, szczególnie cenne przyrodniczo. Zaliczyć do nich należy:

Obszar Natura 2000 – Baranów (specjalny obszar ochrony siedlisk) – o powierzchni 12,27 ha. Obszar ten tworzą podmokłe łąki w okolicach miasta Kępna przylegające do jego granicy południowej, na wysokości cmentarza ewangelickiego i ogródków działkowych. Łąki te tworzone są przez kompleksy zbiorowisk: Angelico-Cirsetum oleracei (Calthion), Filipendulo-Geranietum palustris (Filipendulion), Caricetum gracilis (Magnocaricion), Phragmitetum (Phragmition) i użytkowane są ekstensywnie. Teren rozcięty jest przez nasyp nieczynnej już linii kolejowej Kępno-Namysłów. Utrzymanie wysokiego nasypu likwidowanej linii kolejowej dla zachowania stanowiska Lycaena helle jest niezbędne, gdyż stanowi ochronę przed wiatrem dla niezbyt dobrze latających imagines tego modraszka.

Obszar Chronionego Krajobrazu „Dolina rzeki Prosny”. Występują w nim różnorodne zbiorowiska roślinne, zasoby wód powierzchniowych i podziemnych, a także wiele cennych gatunków chronionych roślin i zwierząt. Swym zasięgiem obejmuje 7.295 ha gruntów w gminie Łęka Opatowska i 115 ha w gminie Kępno.

Obszar Chronionego Krajobrazu „Wzgórza Ostrzeszowskie i Kotlina Odolanowska”. Teren ten należy do najciekawszych i najbardziej wartościowych w Południowej Wielkopolsce. Występują na nim zróżnicowane utwory geologiczne oraz bogactwo gatunkowe roślin i zwierząt. Swym zasięgiem obejmuje północny skraj powiatu kępińskiego z gminą Bralin i Kępno o powierzchni 2.234 ha.

oraz cztery rezerwaty przyrody o łącznej powierzchni 18,10 ha:

Rezerwat leśny „Studnica” – Nadleśnictwo Syców. Rezerwat o powierzchni 5,47 ha, położony w odległości 4 km na wschód od Rychtala (gmina Rychtal). Oprócz świerka pospolitego osiągającego imponujące rozmiary do 40 m wysokości i ponad 300 cm w obwodzie – drzewostan tworzą: sosna pospolita, dąb szypułkowy, grab zwyczajny i brzoza brodawkowata. W runie leśnym spotkać można: wrońca, widłaka jałowcowatego oraz paprotki - zachyłkę trójkątną i zachyłkę oszczepowatą.

Rezerwat leśny „Las Łęgowy w Dolinie Pomianki” – Leśny Zakład Doświadczalny Siemianice. Rezerwat o powierzchni 6,03 ha, położony o 2 km na południowy zachód od wsi Raków (gmina Łęka Opatowska). Rezerwat utworzony został w celu zachowania zespołu lasu łęgowego. Drzewostan w wieku 90 lat tworzą olcha czarna i jesion wyniosły. Wśród licznych mchów i porostów rosnących w rezerwacie wymienić można ściśle chronione: gładysz paprociowaty, miecherę spłaszczoną oraz przylepkę okopconą. Ogółem w rezerwacie występuje 127 gatunków roślin.
Rezerwat leśny „Stara Buczyna w Rakowie” – Leśny Zakład Doświadczalny Siemianice. Rezerwat o powierzchni 3,51 ha, położony o 1,5 km na północny zachód od wsi Raków (gmina Łęka Opatowska). Głównym przedmiotem ochrony jest bogaty drzewostan bukowy na granicy naturalnego zasięgu. W runie leśnym występują takie gatunki jak: gwiazdnica wielokwiatowa, kopytnik pospolity, czworolist pospolity, trędownik bulwiasty, podagrycznik pospolity, konwalia majowa, storczyk szerokolistny, buławnik wielokwiatowy i turzyca palczasta.
„Oles w Dolinie Pomianki” – Leśny Zakład Doświadczalny Siemianice. Rezerwaty o powierzchni 3,09 ha, położony o 1,5 km na południowy zachód od wsi Raków (gm. Łęka Opatowska). Głównym przedmiotem ochrony jest tu podmokłe zagłębie terenu w dolinie rzeki Pomianki, porośnięte starym olsem o charakterystycznej kępkowej strukturze. W drzewostanie dominują olcha czarna, w wieku ponad 100 lat. W runie występują: barwinek pospolity, fiołek błotny, kopytnik pospolity i bluszcz pospolity

Ponadto w powiecie istnieją 22 pomniki przyrody – są to przede wszystkim okazy pojedynczych drzew lub ich skupiska, np. Aleja dębowa w Mikorzynie oraz Dęby Bralińskie. Duże znaczenie dla środowiska naszego terenu ma utworzenie w 1996 roku „Leśnego Kompleksu Promocyjnego Lasy Rychtalskie”.

Perełką florystyczną powiatu jest Arboretum Laski, usytuowane przy Leśnym Ośrodku Naukowo – Edukacyjnym Laski. Początki tego ogrodu dendrologicznego sięgają 1981 roku. Obecnie na powierzchni prawie siedmiu hektarów rośnie ponad 220 gatunków, odmian i form drzew oraz krzewów ozdobnych i leśnych.